Vijf eeuwen nadat de eerste kolonisten van La Palma verdwenen zijn, zijn er nog steeds studies naar hun gewoonten en tradities, hun manieren om met de natuur om te gaan en vooral, hoe ze meer dan 1500 jaar in een vreemde omgeving hebben overleefd en waarin ze "overgelaten" werden aan hun lot.

Er zijn verschillende theorieën over de komst van de Guanches (oorspronkelijke bewoners) naar de Canarische Eilanden. De theorieën vallen allemaal samen met hun Berberse afkomst - in het noorden van Afrika - hoewel er geleerden zijn die ze in verband brengen met de Feniciërs rond het jaar 1000 voor Christus. Maar de meest geaccepteerde conclusie is dat het te maken heeft met ballingschap veroorzaakt door de confrontaties van de Berberstammen met de legers van het Romeinse rijk aan het begin van onze jaartelling.

Zo bevolkten ze de eilanden en bleven er vele overblijfselen over die we vandaag de dag gebruiken om te interpreteren hoe ze leefden: huis- en jachtgerei, grafresten, overblijfselen van nederzettingen... La Palma is een van de eilanden waar meer overblijfselen bewaard zijn gebleven dan op de andere eilanden, wat La Palma nu maakt to de parel van de Canarische archeologie.

Vijf eeuwen na de Castiliaanse verovering - La Palma was een van de laatste eilanden dat zich overgaf - worden er nog steeds fundamentele overblijfselen gevonden om de ‘Benahoarieten’, zo worden de oorspronkele bewoners van La Palma genoemd, beter te begrijpen. De jonge archeoloog Nuria Álvarez werkt in een van de 40 grotten die zeer hoog in de kliffen werden ontdekt en waar, ondanks de grote hoogte, is aangetoond dat de Benahoariten daar leefden of begrafenisrituelen uitvoerden. Álvarez benadrukt dat ze, hoewel ze op een onbekende manier op het eiland zijn aangekomen, de metaal- en textielindustrie kenden. Ze hadden echter zwaar te lijden onder de technologische achteruitgang op het eiland. Ze hebben alles van die mensen afgepakt en desondanks wisten ze meer dan 1.500 jaar te overleven, vertelt Álvarez.

Maar het waren geen holbewoners, verdedigt de historicus Miguel Martín. De Benahoariten hadden een witte huid, en velen van hen hadden zelfs lichte ogen, omdat ze afkomstig waren van Kaukasoïde rassen. Bovendien blijkt uit onderzoeken die zijn uitgevoerd dat ze groter waren dan hun veroveraars, waarbij ze zelfs skeletten vonden in grafgrotten van mensen die twee meter bereikten, wat duidelijk maakt dat 'ze sterker waren dan de Castilianen’.

Tijdens hun verblijf op het eiland woonden ze niet alleen in grotten, maar ook in hutten, vooral in de zuidelijke helft van het eiland, en genereerden ze eeuwenlang hun eigen cultuur. Al deze overblijfselen zorgen voor de meest interessante archeologische erfgoederen op de hele archipel, met unieke elementen zoals de gravures in de rotsen met geometrische motieven, uitgevoerd met de haktechniek die "alleen op La Palma voorkomt".

Momenteel zijn er meer dan 500 locaties en honderden grotten gecatalogiseerd die zijn ontdekt vanaf de kust tot op de hoogste toppen en er worden nog steeds nieuwe locaties gevonden, benadrukt Jorge Pais, voor wie La Palma "uniek ter wereld" is. Vooral omdat het opmerkelijk is dat er in zo een klein gebied zo veel overblijfselen zijn. De overgrote meerderheid noemt hij "authentieke wonderen" gelegen op indrukwekkende plaatsen.

Voor de huidige bewoners van La Palma is de verdediging van deze voorouderlijke cultuur heel erg belangrijk. Zo wordt in de scholen veel nadruk gelegd op de geschiedenis van de eerste bewoners, waardoor kinderen bewust worden van het belang van hun verleden. Want de ‘plunderende vijand’ vormt steeds een gevaar en één persoon kan binnen enkele minuten enorme schade toebrengen aan een 2000 jaar oude site. Om deze reden wordt er gewerkt aan de oprichting van een bewakingsdienst, ondersteund door de bosbouwagenten van La Palma, die de bevoegdheid heeft om op te treden indien nodig.

La Palma is ook een pionier in het beschermen van de erfenis van zijn eerste kolonisten. Als je naar congressen gaat, besef je dat La Palma bijzonder is, benadrukt Pais, aangezien we niet alleen pioniers zijn geweest in archeologische parken, maar ook in de bescherming van sites.

Er zijn momenteel vijf bezoekerscentra op het eiland en in totaal 18 beschermde sites met verklarende panelen, waaraan binnenkort twee nieuwe locaties zullen worden toegevoegd bij Pico Bejenado. Daarnaast werken ze ook aan de inrichting van twee nieuwe archeologische parken in Buracas.

Op La Palma kunt u enclaves bezoeken zoals de Cueva de Belmaco, waar de eerste rotstekeningen op de hele Canarische Eilanden werden ontdekt of het archeologisch park El Tendal dat in de jaren ‘80 de site bij uitstek was. Maar het is "onmogelijk", betreurt Pais, om de meer dan 5.000 gravures die zijn geïnventariseerd te beschermen, dus de inspanningen zijn gericht op degenen die het meeste gevaar lopen.

De Benahoarieten waren een volk waarvoor het uiterlijk belangrijk was, zegt Jorge Pais. Ze maakten hangers en halskettingen van botten (beenderen) en hadden oog voor detail en vooral een goede smaak. Die passie voor esthetiek wordt ook weerspiegeld in de keramiek, waardoor de sites ook chronologisch kunnen worden geïdentificeerd in hun verschillende stratigrafieën. La Palma is het enige eiland waar je kan zien wanneer een stuk keramiek vervaardigd is, het proces en de versiering evolueren vanaf de vroegste tijden tot de komst van de veroveraars.

Specialisten definiëren de Benahoariten als een zeer religieus volk, waar alle elementen die hen omringden een "magische" component hadden. Ze vulden het eiland als het ware met symbolen, voegt Miguel Martín eraan toe, waardoor het eiland met geen enkele andere plaats ter wereld te vergelijken is. Voor hen was religie wat de wetenschap momenteel voor ons betekent waarbij de levenden en de doden deel uitmaakten van hun gemeenschap.

Martín verdedigt dus dat "ze gewoon een andere manier hadden om de wereld te zien." Ze geloofden in de natuur en slaagden erin om hun eigen orde van ruimte en tijd te creëren op de locaties waar ze leefden. Een van hun belangrijkste zorgen was "hoe de tijd te beheersen", wat ze hebben gedaan zonder de technologie die we nu hebben. Ze volgden de zon en deden wiskundige en astronomische berekeningen waardoor ze de zaaitijden en de verschillende astronomische tijden gedurende het jaar konden kennen aan de hand van de stand van de zon en de sterren.

La Palma blijft nieuwe geheimen prijsgeven die de bestaande kennis aanvullen of nieuwe gegevens verstrekken over de Benahoarita-bevolking. Een van die laatste ontdekkingen zijn de hangende grotten. Dit is het project geleid door Nuria Álvarez, in samenwerking met de speleoloog en klimmer Eduardo Díaz, dat in 2017 begon met als doel de kennis van de inheemse bevolking van La Palma te bevorderen. Ondertussen zijn ongeveer 40 grotten, verspreid over het eiland, gecatalogiseerd en allemaal op plaatsen die moeilijk toegankelijk zijn op kliffen en plaatsen waar het onmogelijk is om binnen te komen zonder gebruik te maken van touwen en andere hulpmiddelen. Op deze plaatsen zijn talrijke voorwerpen gevonden gemaakt uit botten alsook verschillende keramieksoorten maar vooral veel grafgrotten.

Om deze reden benadrukt Nuria Álvarez dat "we nog alles moeten ontdekken", aangezien we alleen "het topje van de ijsberg" kennen en er nog steeds veel onwetendheid is over de inheemse bevolking van La Palma. Er zullen nog studies volgen die onze manier van denken over onze voorouders zullen veranderen.

Enkele interessante plaatsen om te bezoeken zijn :

Archeologisch museum van Benahoarita: Dit museum bevat de volledige geschiedenis van de prehistorie van het eiland La Palma. Allerlei overblijfselen die zijn gevonden bij opgravingen over het hele eiland, particuliere donaties en privéfondsen worden erin bewaard. Bovendien heeft het verklarende panelen waardoor u iets meer te weten kunt komen over de geschiedenis van de prehistorie van het eiland en hoe deze objecten zijn gemaakt. Het bevindt zich in Los Llanos de Aridane.

Archeologisch centrum van La Zarza en La Zarcita: Het bestaat uit grotten met rotsgravures, gelegen op een hoogte tussen de 150 en 900 meter in de gemeente Garafía. De gravures zijn uitgevoerd met verschillende technieken en stijlen, waarbij concentrische spiralen, cirkels en halve cirkels verschijnen, gemaakt door middel van continu of discontinu snijden en punten.

Archeologisch park El Tendal: Gelegen in de Barranco de San Juan in Los Galguitos in San Andrés y Sauces, met indrukwekkende natuurlijke woongrotten.

Belmaco grot: Het eerste nieuws over zijn pre-Spaanse rotstekeningen dateert uit 1752, ontdekt door de illustere palmkunstenaar Domingo Van de Walle de Cervellón. De archeologische vindplaats Belmaco in de gemeente Villa de Mazo, bestaat uit een dorpje van ongeveer dertien natuurlijke grotten.

Centro de Interpretación Benehauno: In dit recentelijk gecreëerde centrum kun je genieten van inheemse overblijfselen gevonden in de gemeente El Paso, evenals reconstructies van de omstandigheden van de oude kolonisten met interessant multimedia materiaal dat de informatie compleet maakt. Hier kunnen begeleide tochten worden gedaan naar de verschillende locaties met rotstekeningen in de gemeente zoals La Fajana, El Verde, Lomo de Tamarahoya VI en Lomo Gordo I en II.

LEES HIER ALLE NIEUWSBERICHTEN VAN VANDAAG!

Lees dagelijks het laatste nieuws over Tenerife en de Canarische Eilanden via onze app of onze website : www.tnttenerife.com